ضمان

عقد ضمان از جمله رایج ترین و البته ترسناک ترین عقود در کشور ما محسوب می شود اما عقد ضمان در قانون با ضمان در باور عمومی مردم تفاوت هایی دارد که سعی میکنیم تا در این گفتار برایتان تبیین کنیم. وقتی حرف از ضمان به میان می آید، ناخودآگاه به یاد چک و وام و کسر از حقوق و ... می افتیم.

به تعریف ماده 684 قانون مدنی : «عقد ضمان عبارت است از این که شخصی مالی را که بر ذمه دیگری است به عهده بگیرد. متعهد را ضامن، طرف دیگر را مضمون له و شخص ثالث را مضمون عنه یا مدیون اصلی می گویند.» ضمان عقد رضائی است و توافق ضامن و طلبکار باعث انتقال مستقیم دین به ذمه ضامن می شود؛ همچنین ضمان عقدی معوض است و تعهد ضامن و سقوط طلب مضمون له از ضامن در برابر یکدیگر باهم انجام می شود. این تعهد تبعی است و مبنای آن دین مضمون عنه به طلبکار است. نکته قابل توجه این است که عقد ضمان از جمله عقود لازم است و به راحتی و یک طرفه قابل فسخ و بر هم خوردن نیست. البته در انتهای ماده 701 قانون مدنی تنها در سه مورد، به عنوان استثناء و با قید «مگر»، حق فسخ به طرفین داده شده است: 1- اعسار ضامن 2- حق فسخ نسبت به دین مضمون به 3- تخلف از مقررات عقد

شرط درستی و نفوذ ضمان این است که دین اصلی موجود و مشروع باشد. همچنین دینی می تواند موضوع ضمان قرار گیرد که قابل انتقال باشد، مالیت داشته باشد و به اجمال معلوم و معین باشد.

برای اطلاعات بیشتر با سودا اندیشان ستاره در ارتباط باشید.

ر

نقل ذمه

ضمان در حقوق ما مفید نقل ذمه است؛ مضمون عنه را از دین بری و ضامن را مدیون می کند. ولی می توان با قرارداد خصوصی التزام ضامن به تادیه دین را منوط به عدم پرداخت آن از سوی مدیون اصلی کند یا ضامن و مدیون را در برابر طلبکار به طور تضامنی مسئول سازد، به گونه ای که بتواند برای تمام یا بخشی از طلب به هر کدام که می خواهد رجوع کند. بنابراین ضمان مطلق باعث انتقال دین به ذمه ضامن می شود و ضمان مشروط می تواند «ضم ذمه» باشد.

اثر مهم نقل ذمه مدیون به ضامن این است که، پس از ایجاد عقد مدیون بری می شود و بنابراین ابراء مدیون کاری بیهوده خواهد بود.

ضمان وثیقه ای و تضامنی

اثر ابتدایی ضمان انتقال دین است اما می تواند باعث انتقال دین هم نشود و ذمه ضامن را ضمیمه ذمه مدیون سازد. ذم ضمه به دو گونه وثیقه ای و تضامنی نمود پیدا می کند.

• تعهد ضامن به عنوان وثیقه دین باشد ، بدین ترتیب که ، مضمون له ابتدا برای وصول طلب خود به مدیون اصلی رجوع کند و اگر به نتیجه نرسد ، به مدیون تبعی (ضامن / وثیقه) رجوع کند.
• تعهد ضامن و مضمون عنه در کنار یکدیگر باشند ؛ مضمون عنه مدیون و ضامن مسئول تادیه باشد و طلبکار بتواند به هر کدام که بخواهد برای تمام یا بخشی از دین رجوع کند. در واقع ضامن و مضمون عنه مسئولیت تضامنی دارند.