آثار بازنشستگی
اول – قطعه رابطه خدمتی مستخدم با دولت
بازنشستگی به خدمت مستخدم خاتمه می دهد. یعنی مستخدم از تاریخ ابلاغ حکم بازنشستگی بازنشسته محسوب و امکان ادامه خدمت از وی سلب می گردد. البته بنا به مقتضیات اداری، دولت می تواند برخی از کارمندان بازنشسته را به خدمت اعاده نماید. به موجب اصلاحیه های سالهای 58 و 59 شورای انقلاب بر ماده 91 قانون استخدام کشوری تعدادی از مستخدمین بازنشسته به خدمت اعاده شدند.
دوم – منع اشتغال بازنشسته
ممنوعیت استخدام مستخدمین بازنشسته در دستگاه های دولتی و نحوه اعاده به خدمت آنها در قانون استخدام کشوری و قانون نحوه تعدیل نیروی انسانی دستگاه های دولتی مصوب 1366 و قانون استخدام نیروهای مسلح و آیین نامه اجرایی آن بیان شده است. طبق ماده 90 اشتغال بازنشستگان در وزارتخانه ها و مؤسسات دولتی مشمول این قانون ممنوع است و پرداخت وجه از این بابت به بازنشستگان در حکم تصرف غیر قانونی در وجوه دولتی است.
در قانون مدیریت خدمات کشوری به طور صریح ممنوعیت اشتغال بازنشستگان بیان نشده است اما از مفهوم مخالف ماده 95 قانون، منع اشتغال بازنشستگان استنباط می گردد.طبق این ماده " به کارگیری بازنشستگان متخصص با مدرک تحصیلی کارشناسی و بالاتر در موارد خاص به عنوان اعضاء کمیسیون ها، کمیته ها، شوراها، تدریس و مشاوره حقوقی، مشروط بر اینکه مجموع ساعت اشتغال آنها در دستگاه های اجرائی از یک سوم ساعت اداری کارمندان موظف تجاوز نکند بلامانع است. حق الزحمه این افراد متناسب با ساعت کار هفتگی معادل کارمندان شاغل مشابه تعیین و پرداخت می گردد."
سوم – دریافت حقوق بازنشستگی
مبالغی که به مستخدم پس از بازنشسته شدن به طور مستمر تا زمانی که در قید حیات است از صندوق بازنشستگی پرداخت می شود به حقوق بازنشستگی موسوم است. این مبالغ تحت شرایطی پس از فوت وی، به وراث مستخدم داده می شود. مسائلی که در حقوق بازنشستگی مطرح می باشد عبارتند از: تغذیه مالی حقوق بازنشستگی، تمرکز وجوه بازنشستگی، استفاده کنندگان از حقوق بازنشستگی، ماخذ احتساب حقوق بازنشستگی، موارد قطع حقوق بازنشستگی.
تغذیه مالی حقوق بازنشستگی
کسور بازنشستگی
برای تغذیه مالی حقوق بازنشستگی در قانون استخدام کشوری کسور بازنشستگی پیش بینی شده است که شامل سهم مستخدم و دولت به عنوان کارفرما است.
آگاه باشید و بدانید : بازنشستگی و انواع آن
کمک و اعانه دولت به صندوق بازنشستگی
در صورت عدم کفایت وجوه صندوق بازنشستگی، دولت مکلف است کمبود آن را در بودجه کل کشور از محل درآمد عمومی تأمین و پرداخت کند. (بند 2 ماده 100 قانون استخدام کشوری)
موارد استرداد کسور بازنشستگی
در قانون استخدام کشوری مواردی پیش بینی شده است که کسور بازنشستگی برگردانده می شود:
- مستخدم رسمی با یک ماه اعلام قبلی می تواند تقاضای استعفا نماید و چنانچه تقاضایش مورد موافقت قرار گرفت، مستعفی تعلق می گیرد. و وجوهی که بابت کسور بازنشستگی به صندوق بازنشستگی پرداخته است به او مسترد خواهد شد. چنانچه مستخدم مستعفی مجددا به خدمت درآید سوابق خدمتی وی از لحاظ بازنشستگی منظور و محسوب می شود به شرط اینکه وجوهی که دریافت داشته را مجددا به صندوق بازنشستگی مسترد دارد.
- طبق تبصره 2 ماده 9 قانون هیئت های رسیدگی به تخلفات اداری کسور بازنشستگی کارمندانی که در اجرای قانون هیئت های رسیدگی به تخلفات اداری به انفصال دائم، اخراج یا بازخریدی محکوم شده یا می شوند به آنان مسترد خواهد شد. بنابر ماده 11 قانون مزبور به کارمندانی که با حکم مراجع قضایی و یا رأی هیئت رسیدگی به تخلفات اداری محکوم به انفصال دائم از خدمات دولت یمی گردند در صورت داشتن بیش از 15 سال سابقه خدمت و 50 سال سن به تشخیص هیئت های تجدید نظر رسیدگی به تخلفات اداری مربوط برای معیشت خانواده آنان مقرری ماهیانه ای که مبلغ آن از حداقل حقوق کارمندان دولت تجاوز نکند برقرار می گردد.
- طبق ماده 120 قانون استخدام کشوری دولت می تواند به تقاضای مستخدم آماده به خدمت سابقه او را بازخرید و مستخدم مزبور را از خدمت دولت معاف کند. که در اینصورت علاوه بر وجهی که در ازای بازخرید خدمت به او پرداخت خواهد شد، کلیه وجوهی که به صندوق بازنشستگی پرداخته نیز مسترد می گردد.
- به موجب ماده 20 قانون استخدام کشوری مستخدمین آزمایشی در صورتی که در پایان دوره آزمایش، صالح برای ادامه خدمت تشخیص داده نشوند بدون هیچ گونه تعهد از طرف وزارتخانه یا مؤسسه استخدام کننده از کار برکنار خواهند شد. به افراد مزبور حقوق مرخصی استحقاقی پرداخت خواهد شد و در خصوص استرداد کسور بازنشستگی مستخدم اشاره ای نشده است اما طبق تبصره ماده 10 قانون آیین نامه استخدامی دیوان محاسبات کشور 1370 کسانی که در طی دوره آزمایشی صالح برای ادامه خدمت تشخیص داده نشوند رئیس دیوان محاسبات به خدمت آنان بدون هیچ گونه تعهد استخدامی خاتمه می دهد. ولی حقوق و مزایای ایام مرخصی استحقاقی استفاده نشده و همینطور کسور بازنشستگی پرداختی به آنان پرداخت خواهد شد.
*** برای آشنایی با حقوق مستخدمین در زمان بازنشستگی ، با متخصصین سودا اندیشان ستاره در ارتباط باشید...***
موارد قطع حقوق بازنشستگی
- اشتغال به خدمت بازنشسته در دستگاه های مشمول قانون استخدام کشوری
- محرومیت از حقوق اجتماعی
- مفقودالاثر شدن و فوت مستخدم
- ترک تابعیت
پرسشهای شما ؛ پاسخهای ما
1. کسورات به افراد بعد از دوران آزمایشی تعلق می گیرد؟
با توجه به آیین نامه استخدامی دیوان محاسبات به افراد بعد از دوران آزمایشی در صورت عدم استخدام، کسورات تعلق می گیرد.
2. میزان کسورات بازنشستگی چقدر است؟
این امر بستگی به سابقه خدمت و نوع شغل و دستگاهی استه که فرد در آن مشغول بوده است.
3. آیا امکان استخدام مجدد بازنشسته وجود دارد؟
بنا به مقتضیات اداری، دولت می تواند برخی از کارمندان بازنشسته را به خدمت اعاده نماید.
