قرار جلب به دادرسی چه زمانی صادر می شود؟
- قرار جلب به دادرسی یکی از قرارهایی است که در مرحله دادسرا و توسط بازپرس صادر می شود. زمانی که شکایتی مطرح می شود، ابتدا برای تحقیقات به دادسرا ارجاع داده می شود. در دادسرا، دادستان یا معاون وی، پرونده را به یکی از شعب دادسرا نزد بازپرس ارسال می دارند تا علاوه بر انجام تحقیقات لازمه، نظر خود را درباره اینکه متهم عمل مجرمانه را انجام داده یا خیر و اینکه، عمل مجرمانه است یا نه؛ بیان دارد. اگر عقیده بازپرس بر این بود که عمل، مجرمانه و قابل انتساب به متهم می باشد، قرار جلب به دادرسی صادر می کند.
- قرار جلب به دادرسی ممکن است در دادگاه نیز صادر شود. اگر دادسرا قرار منع تعقیب صادر نماید و شاکی به این قرار اعتراض نماید و مورد موافقت دادگاه صالح قرار بگیرد، قرار منع تعقیب را نقض و قرار جلب به دادرسی صادر می کند. ماده 276 قانون آیین دادرسی کیفری در این باره بیان می دارد: « در صورت نقض قرار منع تعقیب و صدور قرار جلب به دادرسی توسط دادگاه، بازپرس مکلف است متهم را احضار و موضوع اتهام را به او تفهیم کند و با اخذ آخرین دفاع و تامین مناسب از وی، پرونده را به دادگاه ارسال نماید.»
آیا قرار جلب به دادرسی به متهم ابلاغ می شود؟
تمام اقدامات دادگاه در سامانه ثنا قابل رویت است. در سامانه ثنا، برای هر پرونده تشکیل شده، روند کار پرونده و خلاصه پرونده موضوعات مرتبط قابل مشاهده است. علاوه بر این، برخی از اعمال دادگاه ها ابلاغ الکترونیکی نیز می شوند. قرارهای صادره از دادسرا یا دادگاه، ابتدا پیامک می شود و در قسمت مشاهده ابلاغیه جدید سامانه ثنا، قابل مشاهده می باشد. مهلت ده روز نیز برای اعتراض به این قرار در نظر می گیرند تا شخص متهم اعتراض خود را عنوان کند.
مرحله بعد از قرار جلب به دادرسی
بعد از صدور قرار جلب به دادرسی توسط بازپرس ، پرونده نزد دادستان ارسال می شود تا نظر خود را ظرف سه روز به صورت کتبی بیان نماید. بر همین اساس ماده 265 قانون آیین دادرسی کیفری بیان می دارد: بازپرس در صورت جرم بودن عمل ارتکابی و وجود ادله کافی برای انتساب جرم به متهم، قرار جلب به دادرسی و ....... صادر و پرونده را فوری نزد دادستان ارسال می کند. دادستان بعد از اظهارنظر، اگر با بازپرس موافق بود، از طریق شعبه بازپرسی، به متهم ابلاغ می کند.
قرار جلب به دادرسی به زبان ساده یعنی دلایل و مدارک علیه یک شخص می باشد و شخص احتمالاً مجرم است.
رای دادگاه بدوی و شکستن رای در تجدیدنظر
قرار جلب به دادرسی و منع تعقیب
زمانی که پرونده ای به بازپرس ارجاع می شود، وی تمام تحقیقات لازمه را انجام می دهد. جلسات لازم را تشکیل می دهد. از طرفین معمولاً به صورت جداگانه دعوت می کند و پرسش هایی را در راستای تحقیقات از آنان انجام می دهد.
در انتهای این سلسله کارها و بعد از اتمام تحقیقات، بازپرس با توجه به جمیع مدارک و مستندات، تصمیم گیری می کند. اگر شخص را متهم بداند، قرار جلب به دادرسی صادر می نماید. اگر عمل ارتکابی جرم نبوده یا قابل انتساب به شخص نباشد، قرار منع تعقیب صادر می کند. وفق ماده 265 قانون آیین دادرسی کیفری: « ..... در صورت جرم نبودن عمل ارتکابی و یا فقدان ادله کافی برای انتساب جرم به متهم، قرار منع تعقیب صادر و .......»
فرق قرار جلب به دادرسی و کیفرخواست
قرار جلب به دادرسی توسط بازپرس صادر می شود و توسط دادستان باید تایید گردد. اگر دادستان موافق نظر بازپرس باشد، ضمن تایید قرار جلب به دادرسی، کیفرخواست صادر می نماید.
در کیفر خواست موارد زیر قید می‌شود:
الف - مشخصات متهم، شامل نام، نام خانوادگی، نام پدر، شهرت، سن، شغل، شماره ملی، شماره شناسنامه، تابعیت، مذهب، محل اقامت و وضعیت تاهل او.
ب - آزاد، تحت قرار تامین یا نظارت قضائی بودن متهم و نوع آن و یا بازداشت بودن وی با قید علت و تاریخ شروع بازداشت.
پ - نوع اتهام، تاریخ و محل وقوع جرم اعم از بخش، دهستان، روستا، شهر، ناحیه، منطقه، خیابان و کوچه.
ت - ادله انتساب اتهام.
ث - مستند قانونی اتهام.
ج - سابقه محکومیت موثر کیفری متهم.
چ - خلاصه پرونده شخصیت یا وضعیت روانی متهم.
تبصره - هرگاه در صدور کیفر خواست، سهو قلم یا اشتباه بین صورت گیرد، تا پیش از ارسال به دادگاه، دادستان آن را اصلاح و پس از ارسال کیفر خواست به دادگاه، موارد اصلاحی آن را به دادگاه اعلام می کند.
