آزمون وکالت
مهمترین مسیر پیش روی دانش آموختگان حقوق ، شغل وکالت می باشد. کمترین کسی از رشته حقوق را سراغ خوهید داشت که قصد ندارد وکیل شود. شغل پردرآمد وکالت با جایگاه بالای اجتماعی ، آرزوی هر شخصی می باشد و برای رسیدن به این شغل باید چالش های تلخ و شیرین آن را هم قبول کرد. نائل شدن به شغل وکالت در ابتدا مستلزم قبولی در آزمون وکالت و سپس طی کردن مسیر اخذ پروانه وکالت می باشد.
آزمون وکالت را کانون وکلا به عنوان شخص حقوقی مستقل از دولت برگزار می کرد و قوه قضائیه در برگزاری آن نقشی نداشت ؛ اما چند سالی است که دو آزمون وکالت در سال برگزار می شود و به تبع آن ، دو گروه وکیل داریم. 1- وکلای کانون وکلا 2- وکلای مرکز وکلا ، کارشناسان رسمی و مشاوران قوه قضائیه.
این دو آزمون و دو رویه جذب و اعطای پروانه وکالت تفاوت هایی با هم دارند و در کنار آن ، شباهت هایی نیز دارند. در این مقاله آزمون وکالت کانون وکلا و قوه قضائیه را به طور مستقل مورد بحث قرار خواهیم داد و شباهت ها و تفاوت های آنان را نیز بیان خواهیم کرد.
مشاوره و برنامه ریزی درباره آزمون وکالت کانون وکلا و قوه قضائیه با قبول شدگان سال های گذشته
سودا اندیشان ستاره
آزمون وکالت کانون وکلا
کانون وکلای دادگستری که به اسکودا ( اتحادیه سراسری کانون های وکلای دادگستری ایران ) معروف است ، هر سال برای جذب وکیل و اعطای پروانه وکالت ، آزمون وکالت را برگزار می کند. این آزمون همه ساله در اولین جمعه آذر ماه برگزار می شد و روال مشخصی داشت. در سال های اخیر و به خصوص سال 1399 و سال 1400 ، آزمون وکالت به دلیل شیوع گسترده ویروس کرونا ، در آذر ماه برگزار نگردید و با تعویق برگزار شد. آزمون وکالت سال 99 در تیر ماه سال 1400 برگزار گردید و آزمون وکالت سال 1400 نیز در سال 1401 برگزار شد و روال هر ساله را دچار تغییر کرد و سرگردانی را برای داوطلبین این آزمون حساس و آینده ساز به وجود آورد.
تغییر دیگری که در روال برگزاری آزمون وکالت کانون وکلا به وجود آمد ، تبعات تصویب طرح تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار بود. به این شکل که تا قبل از تصویب طرح تسهیل ، نحوه قبولی داوطلبین در کانون وکلا با تعیین تعداد مشخص میسر بود و افراد متقاضی باید حائز رتبه قبولی می شدند اما بعد از طرح تسهیل ، قبولی در آزمون وکالت به شکل دیگری شد.
ساز و کار تبصره ماده 1 قانون کیفیت اخذ پروانه وکالت دادگستری و ماده 5 قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران و دفتریاران، بهصورت آزمون سراسری سالانه برای اعطای این دو مجوز به نحوی صورت میگیرد که هر داوطلبی که 60 درصد امتیاز میانگین نمره یک درصد جمعیت بالاترین امتیاز را کسب نماید ، بتواند پروانه اخذ نماید. این نصاب برای مشمولین بند چ ماده 88 قانون برنامه ششم ، 50 درصد خواهد بود.
منابع آزمون وکالت قبل از تصویب طرح تسهیل ، حقوق مدنی ، آیین دادرسی مدنی ، حقوق جزا ، آیین دادرسی کیفری و اصول فقه و حقوق تجارت بود. بعد از تصویب طرح تسهیل ، متون فقه و حقوق اساسی نیز جزو منابع آزمون وکالت شدند و بدین گونه ، آزمون وکالت کانون وکلا دچار تغییرات محسوسی شد.
منابع آزمون وکالت چیست؟
آزمون وکالت کانون وکلا تنها مرحله تایید صلاحیت علمی متقاضیان پروانه وکالت می باشد و بعد از قبولی در آزمون وکالت ، متقاضیان وارد مراحل استخدامی و تحویل مدارک می شوند. سپس کانون وکلای متبوع هر متقاضی کلاس های آموزشی اولیه را برگزار می نماید و در انتها پروانه وکالت به هر شخص اعطاء می گردد. تمام این پروسه حدود 6 ماه به طول می انجامد.
آزمون وکالت قوه قضائیه ( مرکز وکلا ، کارشناسان رسمی و مشاوران قوه قضائیه )
همان طور که در ابتدای مقاله به آن اشاره کردیم ، آزمون وکالت قوه قضائیه چند سالی است که برگزار می گردد و سال ها تنها مرجع اعطای پروانه وکالت ، کانون وکلای دادگستری بود. علیرغم مخالفت های جدی در ابتدای کار ، قوه قضائیه این آزمون را به طور جدی برگزار می کند و مستقل از کانون وکلای دادگستری ، پروانه وکالت اعطاء می نماید.
مشاوره و برنامه ریزی تخصصی آزمون های حقوقی
منابع آزمون وکالت قوه قضائیه تقریباً شبیه به منابع آزمون وکالت کانون وکلا می باشد و تنها منبع اضافی در آزمون وکالت قوه قضائیه ، حقوق ثبت می باشد. بعد از قبولی در آزمون ، مرحله مصاحبه علمی و تحقیقات محلی وجود دارد و بعد از گذر از تمام مراحل ، پروانه وکالت اعطاء می گردد. کارآموزان وکالت قوه قصائیه حق انتخاب وکیل سرپرست از میان وکلای کانون وکلای دادگستری مرکز را ندارند.
تفاوت های آزمون وکالت کانون وکلا و قوه قضائیه
- در آزمون وکالت کانون وکلای دادگستری ، منبع حقوق ثبت وجود ندارد.
- اعطای پروانه وکالت در کانون وکلای دادگستری ، تک مرحله ای است اما در قوه قضائیه ، دو مرحله ای.
- کارآموزان وکالت کانون وکلا حق انتخاب وکلای مرکز قوه قضائیه را به عنوام وکیل سرپرست ندارند و بالعکس.
- کانون وکلای دادگستری نهادی مستقل از دولت محسوب می شود و بنابراین ، وکلای کانون به دولت وابستگی ندارند اما این مسئله درباره وکلای مرکز قوه قضائیه صدق نمی کند.
- وظایف کارآموزی وکلای این دو نهاد متفاوت است.
مشاوره آزمون قضاوت
اعتبار وکیل کانون وکلا بیشتر است یا وکیل قوه قضائیه ؟؟؟
سوالی که ذهن بسیاری از علاقه مندان وکالت را به خود جلب کرده است و حتی عامه مردم برای انتخاب وکیل ، با آن مواجه هستند ؛ این است که اعتبار کدامیک از وکلا بیشتر است؟ وکلای کانون وکلای دادگستری یا وکلای مرکز قوه قضائیه؟؟؟
در بادی امر توجه به این نکته مهم است که وکلای هر دو نهاد ، دارای اختیارات و حقوق یکسان می باشند و تنها تفاوت آنها در این است که کارآموزان وکالت مرکز قوه قضائیه سقف قبول دعاوی مالی بیشتری نسبت به کارآموزان کانون وکلا دارند.
کانون وکلا به عنوان نهادی قدیمی که انحصار اعطای پروانه وکالت را دارد ، تجربه بیشتری در تربیت و پرورش وکیل دارد و قبولی در آزمون وکالت کانون وکلا به مراتب سخت تر از قبولی در آزمون وکالت مرکز وکلای قوه قضائیه بود ولی در حال حاضر قبولی در هر دو آزمون نیاز به سواد بالا دارد. تنها به دلیل وابستگی وکلای مرکز قوه قضائیه به دستگاه قضایی ، تردید در انتخاب وکیل وجود دارد. انتخاب وکیل مستقل از تمام بدنه حکومت یا وکیلی که به قوه قضائیه وابستگی دارد و بعضی محدودیت های صنفی را دارد.